İnternetten güvenli alışveriş nasıl yapılır?

İnternetten güvenli alışveriş nasıl yapılır?

Merhabalar. Makalemizde herkesin anlayabileceği ve yapabileceği uzmanlık gerektirmeyecek en önemli olmazsa olmazları sıraladık.
İnsanların çoğu internette alışveriş yapmayı güvensiz yapanların da çoğu korkarak yapıyor maalesef.
Ancak herkesin kendi şahsi bilgisayarında uygulayabileceği bazı önemli altın ipuçlarını vereceğiz. Ayrıca 2019 yılı sonunda başlayan koronavirüs (covid-19) pandemi salgını nedeniyle, dünya çapında internet alışverişlerinde muazzam bir artış olmuş, bu makale daha önemli bir hal almıştır.

A) Kendi bilgisayarınızın/mobil cihazınızın güvenliği:

• 1-Olmazsa olmaz en önemlisi güncel bir antivirüs+antispy yazılımı arkadaşlar. Güncelden kastımız oto güncellemesi aktif, her gün bir uyarı balonu ile güncellemeyi yaptığını gösteren bir yazılım. Birçok antivirüs yazılımı ücretlidir arkadaşlar. çoğu deneme sürümü verir ancak onlar tam koruma sağlamazlar ve geçicidir.
• Ücretli antivirüs yazılımlarının hemen hemen hepsinde antispy yazılımları da mevcuttur. Ücretsiz bir antivirüs olan Avira iyi bir tercih olabilir. Onun yanı sıra bir de ücretsiz antispy yazılımı da kullanmak isterseniz windows defender veya yine ücretsiz Spybot Search&Destroy işinizi görebilir. Ama MUTLAKA antivirüs+antispyare her ikisi de aktif ve güncel olmalıdırlar. Bilgisayarınızda sık sık tam tarama yapmayı unutmayın. O bilgisayarı sizden başka birisi daha önce kullanmış virüs bulaştırmış olabilir.
• 2-İkinci husus ise güncel bir işletim sistemi hangi işletim sistemini kullanırsanız kullanın örneğin windows xp vista win7, win 8.1, win 10, Linux ve diğerleri mutlaka güncellemeleri yani updatelerini yapın ve mutlaka otomatik güncellemeleri açık olsun.
• 3-Üçüncü husus ise tarayıcılarınızın yani browserlerinizin (internet explorer, google chrome, safari, mozilla firefox, opera gibi) mutlaka en son sürümlerini kullanın. Bu yazılımlar genellikle oto güncellemeleri açıktır yeni sürüm uyarıları verdiklerinde güncellemelerini yapın.
• 4-İnternette dosya alışverişlerine dikkat edin örneğin messenger tarzı programlar ile yollanan yazılımlara dikkat edin. Bu madde de paranoyak olun 🙂 tanıdığınız dahi olsa onun bilgisayarına virüs bulaşmış ve otomatik arkadaşınızdan habersiz yollayabilir. Bu durumda tanıdık diye yukarıdaki yazılımlarınız yoksa tanıdıklarınız dan dahi dosya almayın.
• 5-Eposta (e-mail) okurken posta içeriğindeki ve ekindeki her dosyayı bilgisayarınızda yukarıdaki ilk 3 madde yoksa kesinlikle açmayın bilgisayarınıza indirmeyin. epostalardaki her linki (bağlantıyı) emin değilseniz tıklamayın.
• 6-Bilgisayarınız kurulduğunda otomatik gelen güvenlik duvarı (firewall) nın açık olduğundan emin olun kurulu değilse kurun kurdurun. Çoğu ücretli antivirüs yazılımları firewall de içerir. Veya internetten bir ücretsiz bir güvenlik duvarı yazılımı indirerek kullanabilirsiniz. Ücretsiz olarak örneğin zone alarm, windows güvenlik duvarı gibi.
• 7-Bilgisayarı uzaktan izleyen yazılımlar bilgisayarda şifre kaydeden yazılımlar, klavye takipçileri gibi yazılımlardan korunmak için ve ekstra güvenlik için antikeylogger yazılımlarını kullanabilirsiniz.
• 8-Mobil cihazınıza gelince; Kesinlikle tarayıcınızı güncel tutun. Chrome olsun, Safari browser veya diğerleri olsun web tarayıcınızın mutlaka son sürümünü kullanın. App store, play store, hms store veya diğerlerinde mutlaka yazılım güncellemelerini açık tutun. Android veya ios temel seviyede güvenlik zaten sunarlar. Ancak kesinlikle yetersizdir. Bu yüzden mutlaka mobil cihazınız için de antivirüs yazılımı kurmayı unutmayın. Bilgisayarlara göre daha küçük ekran olduğu için sahte siteler daha çok gözden kaçabileceğinden adres çubuğunda adresin doğruluğundan emin olun.

B) Alışveriş yapacağınız sitenin güvenliği:

• 1-A Maddesi şıklarını uyguladığınızı varsayarak alışveriş yapacağınız siteye girerken adres çubuğuna (url yazılan alan) bir bakın. normalde siteler http www şeklinde devam eder. SSL güvenliği sağlayan siteler ise giriş yaparken ve alışveriş yaparken https olurlar. En fazla kullanılan tarayıcı olan google chrome’de adres barında https kısmının başında kilitli olduğu simgeden emin olun. Çoğu tarayıcı güvensiz web sitelerini belirtecektir. Bunu adres çubuğundan kontrol edebilir veya sitenin SSL kullanıp kullanmadığını tarayıcınız yardımı ile menülerden “sayfa bilgileri” gibi kısımlardan bulabilirsiniz. https kullanmayan veya alışveriş yaparken ssl uyarısı (güvenlik sertifikası) uyarısı veren sistemlerden alışveriş yapmamanızı öneririz. Günümüzde hemen hemen her alışveriş sitesinde de zaten ssl mevcuttur.
• 2-İletişim bölümlerinden en azından siteye bir konu danışarak cevap verilip verilmediğine veya iletişim telefonlarından arayarak cevap verilip verilmediğine bakabilirsiniz.
• 3-Sitelerin “gizlilik ilkeleri” ni okumayı, teslimat, iade ve garanti koşullarını okumayı, birim fiyatları ve alışverişinizin toplam tutarını tekrar tekrar kontrol etmeyi unutmayın. Son aşamadaki sipariş bilgilerini mutlaka kaydedin veya yazıcıdan çıktısını alın.

Genel olarak en önemlileri bunlardı arkadaşlar. İllaki bunları sağlamak TAM %100 güvenlik sağlamaz ama en önemlileri bunlardı.
Ve unutmayın internetten alışveriş avantajlar kazandırır. İnternet artık hayatımızın bir parçası ve elektronik ticaret diğer adıyla e-ticaret e-alışveriş artık bir parçamız ve inanın yukarıdakileri sağlayarak ve sağladığımdan emin olarak uzun yıllardır internetten alışveriş yaptım.
Mutlu alışverişler 🙂